PEMEROLEHAN BAHASA KEDUA : APA ITU
PEMEROLEHAN BAHASA KEDUA?
Sebut
sahaja mengenai pemerolehan bahasa kedua, kita sering tertanya-tanya, bagaimana
bahasa itu diperoleh? Adakah cara memperolehi bahasa itu mempunyai persamaan
dengan pemerolehan bahasa pertama kanak-kanak atau sebaliknya? Apakah tujuan
untuk memperoleh dan mempelajari bahasa kedua ini? Oleh itu, saya akan
berkongsi sedikit sebanyak mengenai pemerolehan bahasa kedua bagi menambahkan
lagi pengetahuan kita mengenai pembelajaran ini.
Bahasa kedua merupakan bahasa yang diperoleh
kanak-kanak setelah mereka menguasai bahasa pertama dengan sempurna. Pemerolehan
bahasa kedua dianggap berbeza dengan pemerolehan bahasa pertama. Hal ini
demikian kerana pemerolehan bahasa kedua merujuk kepada perkembangan bahasa
orang dewasa. Perbezaan ini dapat dilihat dari segi pemerolehan bahasa itu
sendiri. Pemerolehan bahasa kedua atau B2 boleh diperoleh melalui pembelajaran formal dengan informal secara sedar ataupun
tidak. Pemerolehan bahasa pertama pula diperoleh secara semula jadi dan secara
tidak sengaja serta tidak sedar.
Konsep Utama dalam Pemerolehan
Bahasa Kedua
1.Semula
jadi atau asuhan
Terdapat dua pendapat yang dikemukakan
mengenai bagaimanakah pemerolehan bahasa kedua boleh berlaku. Pendapat yang
pertama telah dikemukakan oleh Noam Chomsky. Beliau berpendapat bahawa bahasa
manusia terlalu kompleks untuk dipelajari. Oleh hal yang demikian, seseorang
individu mesti mempunyai kecenderungan semula jadi untuk menjangkakan bahasa
semula jadi disusun dengan cara yang tertentu. Skinner pula berpendapat bahawa
bahasa boleh diperolehi dengan cara meniru ucapan yang dujarkan oleh penutur
atau pengasuh.
2.
Kompetensi dan prestasi
Kompetensi merujuk kepada gambaran abstrak
dan tersembunyi daripada pengetahuan bahasa yang terdapat dalam minda kita.
Ianya berpotensi untuk mencipta dan memahami ujaran asli dalam bahasa tertentu.
Prestasi pula boleh ditakrifkan sebagai gambaran kecekapan yang tidak sempurna.
Hal ini kerana sebahagian daripada pemprosesan komplikasi yang terlibat dalam
pertuturan atau bentuk pengeluaran bahasa lain boleh membawa kepada kesilapan
dalam menghasilkan ujaran.
3.
Fosilisasi
Seseorang individu yang mempelajari bahasa
kedua dilihat seperti berhenti untuk membuat apa-apa kemajuan, tidak kira
sebanyak mana kelas mereka hadiri atau seberapa aktif mereka menggunakan bahasa
kedua untuk tujuan berkomunikasi. Terdapat penjelasan mengenai perkara ini
iaitu penjelasan dari sudut psikolinguistik dan sosiolinguistik. Dari sudut
psikolinguistik, mekanisme pembelajaran bahasa khusus yang tersedia kepada
kanak-kanak tidak berlaku kepada orang dewasa. Hal ini demikian kerana tiada
usaha dan kajian yang boleh membina mereka untuk mempelajari bahasa tersebut. Dari
sudut sosiolinguistik pula seseorang individu berusia yang mempelajari bahasa
kedua tidak mempunyai peluang sosial atau motivasi untuk berkomunikasi dengan
komuniti penutur asli.
4.
Gangguan bahasa pertama sebagai strategi pelajar
Corder (1978) telah menggariskan satu cara
di mana gangguan yang berlaku boleh dijadikan strategi untuk pelajar
mempelajari bahasa kedua mereka. Beliau telah memcadangkan bahawa pelajaran
bahasa pertama mampu mempermudahkan proses perkembangan pembelajaran bahasa
kedua. Sebagai contoh, apabila seseorang pelajar itu mengalami kesukaran dalam
menyampaikan idea disebabkan kurangnya sumber bahasa yang mereka sasarkan, maka
mereka boleh mengatasi masalah tersebut dengan menggunakan bahasa pertama
mereka. Hal ini menjelaskan mengapa bahasa pertama amat penting dalam permulaan
proses pembelajaran seseorang. Cadangan ini agak serupa dengan cadangan yang
dikemukakan oleh Krashen (1981), iaitu beliau mencadangkan bahawa pelajar boleh
menggunakan bahasa pertama mereka untuk memulakan ucapan sekiranya mereka tidak
memiliki pengetahuan yang cukup mengenai bahasa sasaran untuk tujuan
berkomunikasi dengan orang lain.
Faktor yang Mempengaruhi Pembelajaran B2
Pembelajaran bahasa kedua oleh seseorang
individu adalah dipengaruhi oleh sesuatu perkara. Keadaan ini memungkinkan
mereka mempelajari bahasa kedua untuk tujuan tertentu. Terdapat faktor yang
menyebabkan seseorang individu itu untuk mempelajari bahasa kedua mereka.
Antara faktor-faktornya ialah faktor motivasi, faktor persekitaran, faktor umur,
faktor kualiti pengajaran, faktor bahasa pertama dan faktor kepintaran.
Dalam mempelajari bahasa kedua, motivasi
yang kuat mampu menghasilkan penguasaan B2 dengan baik. Mengikut perspektif
ini, motivasi merangkumi dorongan, keinginan, kesediaan, alasan atau tujuan
yang mendorong seseorang itu untuk mempelajari bahasa kedua. Seseorang itu
boleh termotivasi untuk mempelajari bahasa keduanya mengikut sebab-sebab yang
tersendiri. Faktor motivasi di sini boleh diklasifikasikan kepada motivasi
integratif dan motivasi instrumen. Motivasi integratif adalah berkaitan dengan
keinginan seseorang individu untuk berkomunikasi dengan orang lain, manakala
motivasi instrumen merujuk kepada keinginan untuk memperoleh tuntutan peluang
pekerjaan tertentu.
Selain itu, faktor yang boleh mempengaruhi
seseorang individu untuk mempelajari bahasa kedua ialah faktor persekitaran.
Faktor ini meliputi persekitaran formal dan tidak formal. Persekitaran formal
merupakan persekitaran sekolah yang telah dirancang seperti pengajaran dan
pembelajaran serta diarahkan untuk melakukan aktiviti yang berorientasikan
kaedah (Krashen, 2002: 26). Persekitaran tidak formal pula merujuk kepada
persekitaran semula jadi.
Seterusnya, faktor umur turut menjadi salah
satu faktor yang mempengaruhi seseorang itu untuk mempelajari bahasa kedua.
Menurut Lambert (1981: 31), kanak-kanak memiliki kemahiran dalam mempelajari
bahasa kedua. Hal ini demikian kerana, pada peringkat umur mereka yang masih
muda ini, kemahiran untuk mempelajari bahasa lebih mudah dan cepat berbanding
dengan orang dewasa. Dari segi sebutan perkataan, kanak-kanak memiliki
kemahiran untuk bertutur dengan fasih walaupun mereka harus mengembangkan
peraturan bahasa secara semula jadi.
Faktor kualiti pengajaran juga merupakan
salah satu daripada faktor yang mempengaruhi pembelajaran bahasa kedua
seseorang individu. Teori pembelajaran yang diajar secara semula jadi mampu
memberi makna yang baik kepada kanak-kanak dalam kehidupan harian mereka. Namun
demikian, pengajaran yang dilakukan secara formal membolehkan kanak-kanak
menguasai bahasa kedua mereka dengan cepat walaupun mereka tidak menyatakan
tahap penguasaan dalam komunikasi semula jadi (Elis, 1986: 28).
Faktor bahasa pertama turut mempengaruhi
pembelajaran bahasa kedua oleh seseorang individu. Bahasa pertama yang
berhubungkait dengan bahasa kedua boleh membantu pelajar untuk mengembangkan
kemahirannya dalam mempelajari bahasa kedua. Walau bagaimanapun, percampuran kod
mungkin akan berlaku sekiranya individu itu menerapkan pertuturan bahasa
pertamanya dalam bahasa kedua yang dipelajari.
Akhir sekali, faktor yang mempengaruhi
pembelajaran bahasa kedua ialah faktor kepintaran. Tahap kecerdasan kanak-kanak
boleh mempengaruhi pemerolehan bahasa kedua mereka. Hal ini telah dikemukakan
oleh Lambert, (1981: 154). Beliau berpendapat bahawa kanak-kanak yang
mempelajari dua bahasa cenderung untuk mempunyai prestasi yang baik sama ada
dari segi ujian kecerdasan verbal dan non verbal berbanding dengan kanak-kanak
yang mempelajari satu bahasa sahaja.
Hipotesis Pemerolehan Bahasa Kedua
Terdapat lima hipotesis permerolehan bahasa kedua
yang dikemukakan oleh Stephen Krashen. Antaranya ialah hipotesis
pemerolehan-pembelajaran, hipotesis monitor, hipotesis urutan semula jadi,
hipotesis masukan dan hipotesis penapisan efektif.
1.
Hipotesis Pemerolehan-Pembelajaran
Hipotesis ini merujuk kepada bagaimana
bahasa kedua sebagai sistem yang diperoleh atau dipelajari. Sistem yang
diperoleh membawa maksud bahawa bahasa yang dikuasai adalah melalui proses
bawah sedar. Krashen dalam bukunya yang bertajuk “Principle and Practice in Second Language Acquisition”, menekankan
bahawa pemerolehan bahasa merupakan proses bawah sedar manusia. Beliau turut
menjelaskan bahawa pelajar tidak menyedari yang mereka mempelajari bahasa
tetapi hanya meyedari bahawa mereka berkomunikasi. Tuntasnya, pemerolehan
bahasa berlaku apabila pelajar berkomunikasi secara semula jadi tanpa berfokus
kepada peraturan tatabahasa.
Berbeza pula dengan pembelajaran bahasa di
mana bahasa dikuasai oleh pelajar secara sedar. Hal ini telah dipersetujui oleh
Krashen, iaitu beliau berpendapat bahawa pembelajaran merujuk kepada
pengetahuan secara sedar “…The term
(learning) henceforth to refer to conscious knowledge of second language”. Hal
ini boleh dirumuskan bahawa pembelajaran bahasa boleh dilakukan secara
formal seperti belajar di dalam kelas,
kursus dan lain-lain dengan
mengetahui peraturan tatabahasa serta belajar secara kontekstual.
2.
Hipotesis Pemantauan
Hipotesis ini menjelaskan bahawa setiap
manusia dalam proses bahasa dalaman mempunyai monitor yang berfungsi sebagai
penyuntingan dan pembetulan. Contohnya, dalam mempelajari bahasa Arab, terdapat
penggunaan ism mu’annats dan mudzakkar,
monitor akan muncul dalam fikiran seseorang untuk mempertimbangkan ketika
pelajar menggunakan Hadza atau Hadzihi. Hipotesis ini turut berpendapat bahawa
pemerolehan dan pembelajaran digunakan dengan cara yang sangat kompleks dan
spesifik. Secara amnya, pemerolehan bahasa dimulakan dengan membuat pelajar
bertutur dalam bahasa kedua dan bertanggungjawab untuk bertutur dengan fasih.
3.
Hipotesis Urutan Semula Jadi
Dalam hipotesis urutan semula jadi, Krashen
berpendapat bahawa struktur bahasa diperoleh mengikut urutan semula jadi yang
dapat dianggarkan. Hal ini kerana beberapa struktur bahasa tertentu cenderung
untuk muncul lebih awal dari struktur lain dalam proses pemerolehan bahasa.
Sebagai contoh, dalam struktur fonologi, kanak-kanak cenderung memperoleh
vokal-vokal seperti (a) sebelum memperoleh vokal seperti (i) dan (u). Selain
itu, kanak-kanak juga akan menguasai konsonan hadapan terlebih dahulu daripada
konsonan belakang. Hipotesis ini turut berlaku dalam kalangan orang dewasa.
4.
Hipotesis Masukan
Dalam hipotesis ini, pembelajaran bahasa
kedua berlaku sekiranya pelajar mendapat maklumat atau pengetahuan satu tahap
yang lebih tinggi daripada apa yang mereka kuasai. Oleh itu, pelajar perlu
mempelajari perkara baru yang belum mereka ketahui. Hipotesis ini mempunyai
rumus iaitu (i+1). (i) mewakili maksud input dan (1) membawa maksud kecekapan
satu tahap dari sebelumnya. Sekiranya (i+2), maka pelajar akan merasa sukar
untuk mempelajari bahasa. Berbeza jika (i+0) pelajar akan berasa malas untuk
belajar kerana mereka telah menguasai pembelajaran tersebut.
5.
Hipotesis Penapisan Efektif
Hipotesis penapisan efektif ini menjelaskan
bahawa setiap manusia mempunyai penapisan efektif atau dikenali sebagai ‘effective filter’. Penapis inilah yang
memberikan rasa takut, malu dalam diri pelajar. Hal ini berbeza dengan pelajar
yang mempunyai motivasi tinggi, keyakinan tinggi dan kecemasan yang rendah,
mereka akan cenderung untuk berjaya dalam pemerolehan bahasa. Krashen turut
berpendapat bahawa penapis ini akan menghalang pelajar untuk menerima bahasa.
Contohnya, jika seorang pelajar tidak berminat untuk mempelajari bahasa Arab,
penapis pelajar ini akan menjadi lebih sempit begitu juga halnya sekiranya
pelajar tersebut diejek apabila melakukan kesalahan dalam berbahasa. Keadaan
ini akan menjadi masalah kepada pelajar kerana perkembangan psikologi mereka
semakin sensitif terhadap persekitaran.
Bibliografi
https://core.ac.uk/download/pdf/230816374.pdf
https://www.researchgate.net/publication/323387864_Pemerolehan_Bahasa_Kedua_Menurut_Stephen_Krashen
No comments:
Post a Comment